Donejty, czyli anonimowe bądź spersonalizowane wpłaty przekazywane twórcy
internetowemu, są stosunkowo nowych zjawiskiem i wobec tego budzą uzasadnione
wątpliwości co do zasad opodatkowania.
Należy bowiem pamiętać, że zgodnie z ogólną zasadą prawa podatkowego, opodatkowaniu
podatkiem dochodowym podlegają wszystkie przychody uzyskane przez polskich
rezydentów podatkowych. Ustawy podatkowe przewidują w tym zakresie pewne wyjątki,
jednak należy zawsze indywidualnie określić czy znajdują one zastosowanie w danym
przypadku.
Pojawia się towarzyszące pytanie czy i w jakim zakresie urzędy skarbowe mogą dojść do
informacji o otrzymaniu określonych środków pieniężnych przez twórcę internetowego. Mają
do tego szereg narzędzi. Przykładowo, urzędnicy potrafią śledzić profile społecznościowe
(fb, ig, tik-tok) podatników celem zidentyfikowania ewentualnych obowiązków podatkowych.
Kolejnym narzędziem jest analiza danych finansowych udostępnianych przez instytucje
finansowe (np. banki). Dlatego kwestii ewentualnego opodatkowania donejtów nie należy
lekceważyć, szczególnie gdy jest to zjawisko powtarzalne i istotne kwotowo.
Opodatkowanie donejtów w postaci napiwków realizowanych przez użytkowników za
pośrednictwem portali internetowych nie powinno nastręczać problemów. Z reguły bowiem
tego typu wpłaty są traktowane zbiorczo jako zarobki na danej platformie i rozliczane przez
portale analogicznie jak przykładowo subskrypcje.
Problem pojawia się, gdy donejty realizowane są bezpośrednio na konto twórcy, a więc z
pominięciem portalu internetowego.
Istnieją w tym przypadku trzy podstawowe możliwości zakwalifikowania tzw. donejtów:
- Darowizna
W sytuacji, gdy przelew środków finansowych nie jest powiązany z jakąkolwiek czynnością
zwrotną ze strony twórcy, tzw. donejt można potraktować jako darowiznę podlegającą
opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.
Zgodnie z ustawą o podatku od spadków i darowizn, jeżeli otrzymaliśmy darowiznę od obcej
nam osoby (nie będącej z nami spokrewnioną), nie podlega ona opodatkowaniu, jeżeli jej
wartość w roku, w którym nastąpiła ta darowizna, i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok,
nie przekroczy od tej konkretnie osoby tzw. kwoty wolnej, tj. 5 733 zł.
Jeżeli otrzymamy od danej osoby darowiznę w wyższej wysokości, zobowiązani jesteśmy do
zapłaty podatku.
Podatek ten wynosi, odpowiednio: 12% do kwoty 11 833 zł, 16% powyżej tej kwoty do kwoty
23 665 zł i 20% powyżej tej ostatniej kwoty.
- Przychód z innych źródeł
Jeżeli w związku z otrzymaniem tzw. donejtu twórca internetowy dokonuje na rzecz
obdarowującego określonej czynności, dana wpłata może zostać potraktowana nie jako
darowizna, lecz jako przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób
fizycznych. W takim bowiem przypadku wystąpią wzajemne świadczenia, co wyeliminuje
darmy charakter transakcji.
W sytuacji, gdy dany twórca internetowy nie prowadzi działalności gospodarczej, a
otrzymywane donejty mają charakter sporadyczny, można bronić stanowiska, że podlegają
one opodatkowaniu jako przychód z innych źródeł w świetle ustawy o PIT.
W takiej sytuacji, twórca internetowy powinien wykazać łączną wartość przychodów
uzyskanych w danym roku podatkowym w deklaracji rocznej, a następnie zapłacić podatek
od tych donejtów według skali podatkowej (12%/32%) w terminie złożenia deklaracji rocznej.
- Przychód z działalności gospodarczej
Trzecią możliwością opodatkowania tzw. donejtów jest rozpoznanie ich wartości jako
przychodu z działalności gospodarczej.
Jeżeli więc twórca internetowy prowadzi działalność gospodarczą, w ramach której rozlicza
przychody uzyskiwane z działalności w Internecie (np. subskrypcje, opłaty afiliacyjne), i
jednocześnie przy okazji tej działalności uzyskuje donejty (np. od subskrybentów, fanów),
organ podatkowy może uznać, że istnieje ścisły związek między donejtami a prowadzoną
działalnością. W konsekwencji, może on uznać, że wartość donejtów powinna być doliczana
do przychodów z prowadzonej działalności gospodarczej i opodatkowana według jednej z
wybranych form: skali, metody liniowej albo metody ryczałtowej.
Podsumowując, w przypadku klasyfikacji podatkowej tzw. donejtów należy sobie
odpowiedzieć na następujące pytania:
- Czy w związku z otrzymanym donejtem dokonuję określonego działania na rzecz
obdarowującego?
- Czy otrzymywane donejty stanowią dla mnie stałe źródło zarobkowania?
